Μόλις τελείωσα το διάβασμα ενός ιδιαίτερου βιβλίου και κάθισα να σας γράψω γι’ αυτό. Ιδιαίτερου γιατί απ’ την μια απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο κοινό -σε όσους ενδιαφέρονται να μάθουν για το Ροκ εν Ρολ- και απ’ την άλλη γιατί είναι στην ουσία μια διδακτορική διατριβή ενός επιστήμονα -του ιστορικού Κώστα Κατσάπη- που βρήκε τον δρόμο της για τα βιβλιοπωλεία και τους Έλληνες αναγνώστες (τον Νοέμβριο του 2007) μέσω του Ιστορικού Αρχείου Ελληνικής Νεολαίας της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς.
Έχοντας διαβάσει μια προδημοσίευση του βιβλίου -την οποία μπορείτε να δείτε κάνοντας κλικ εδώ– γνώριζα ότι η γλώσσα και ο τρόπος γραφής του συγγραφέα είναι τέτοια ώστε το βιβλίο είναι ένα ευχάριστο και απολαυστικό ανάγνωσμα χωρίς φυσικά να χάνει ούτε την εγκυρότητα ούτε την επιστημονική αξία που έχει ως διδακτορική διατριβή.
Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου, ο συγγραφέας – ιστορικός Κώστας Κατσάπης μας μεταφέρει στην Αμερική των μέσων του προηγούμενου αιώνα όπου γεννήθηκε το Ροκ εν Ρολ (Rock and Roll) από το Ρυθμ εν Μπλουζ (Rhythm and Blues) με νονό τον ραδιοφωνικό παραγωγό Άλαν Φρηντ (Alan Freed) που εμπνεύστηκε τον όρο. Τα «βαφτίσια» έγιναν τον Ιούλιο του 1951 στο Κλίβελαντ του Οχάιο. Γεννήθηκε και ανδρώθηκε στην Αμερική αλλά κατέκτησε με το πέρασμα των ετών όλο τον κόσμο. Στην χώρα μας έφτασε το 1956 με την προβολή της ταινίας «Η Ζούγκλα του Μαυροπίνακα» (Blackboard Jungle). Η ιστορία του Ροκ εν Ρολ εκτός και εντός των συνόρων γίνεται, μέσα από το βιβλίο, κτήμα μας καθώς η μία σελίδα του διαδέχεται την άλλη.
Εκτός από αυτήν όμως, ο συγγραφέας, αναλύει την σχέση του μουσικού αυτού είδους –και του ομώνυμου χορού που το συνοδεύει- με την νεανική παραβατικότητα, την ερωτική επιθυμία, τον τεντιμποϊσμό, τους «γεγιέδες», τα «οργισμένα νιάτα» αλλά και τα πολιτικά παιχνίδια τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Εξωτερικό που στήθηκαν χρησιμοποιώντας το ως «όπλο» αλλά και ως «αιτία».
Το «Ήχοι και απόηχοι. Κοινωνική ιστορία του Ροκ εν Ρολ φαινομένου στην Ελλάδα, 1956 – 1967» του Κώστα Κατσάπη είναι ένα βιβλίο που από τις σελίδες του ξεπηδούν: ο Μπιλ Χάλεϋ (Bill Haley), ο Έλβις Πρίσλεϋ (Elvis Presley), ο Τζέρι Λι Λιούις (Jerry Lee Lewis), οι Μπητλς (Beatles), οι Ρόλλινγκ Στόουνς (Rolling Stones), ο Μπομπ Ντύλαν (Bob Dylan) αλλά και δεκάδες άλλα ονόματα και ιστορίες μουσικών που σύνδεσαν την καλλιτεχνική τους πορεία με το Ροκ εν Ρολ.
Είναι ένα βιβλίο που καθώς το διαβάζεις νιώθεις ότι παρακολουθείς ένα τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ που σου ζωντανεύει την εποχή εκείνη και σου μεταφέρει το άρωμα και τους ήχους της. Αυτά όσον αφορά τον μέσο αναγνώστη όπως ο υπογράφων το κείμενο αυτό.
Όντας μια διδακτορική διατριβή έχει και ένα δεύτερο «πρόσωπο» αυτό του επιστημονικού εργαλείου. Ένα πρόσωπο που έχοντας ως συμπλήρωμα τις 46 φωτογραφίες που το συνοδεύουν, το χρονολόγιο του Ροκ εν Ρολ και τις 915 διευκρινιστικές σημειώσεις είμαι σίγουρος ότι θα φανεί χρήσιμο σε όσους θελήσουν να εντρυφήσουν σε αυτό το θέμα.
Για όλους εμάς τους υπόλοιπους είναι ένα πολύ όμορφο και επιμορφωτικό ταξίδι στα μέσα του προηγούμενου αιώνα υπό τους ήχους και τους απόηχους του Ροκ εν Ρολ.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:
Ο Κώστας Κατσάπης (1973) σπούδασε Ιστορία στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, όπου και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη σύγχρονη Ιστορία και την Τεκμηρίωση. Το 2002 υπήρξε υπότροφος του Πανεπιστημίου του Μιλάνου. Έχει εργαστεί ως ερευνητής στο Ιστορικό Αρχείο της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδας (1997-1998) και στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού (2000-2002). Τη διετία 2001-2003 διατέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ελληνικής Αρχειακής Εταιρείας και της Εταιρείας Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων, ενώ από το 2004 συνεργάζεται με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΚΝΕ) στο πλαίσιο του προγράμματος Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας. Το 2006 υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα «Ήχοι και απόηχοι: κοινωνική ιστορία του ροκ εν ρολ φαινομένου στην Ελλάδα, 1956 – 1967», στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εντοπίζονται στο χώρο της σύγχρονης κοινωνικής ιστορίας. Από το 2006 διδάσκει Ιστορία στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.