https://www.youtube.com/watch?v=k1-rhl9L6fg
Κριτική και εντυπώσεις
«Η δε μελέτη φύσεως αγαθά πλείονα δωρείται».
Η λογοτεχνία δεν περιορίζεται μόνο στον πεζό λόγο, στην ποίηση και σε οτιδήποτε έχει να κάνει με τις εντυπώσεις και τα συναισθήματα, αλλά έχει θέση και σε αυτό που λέμε μετάδοση γνώσης και τη σημασία της, γιατί θέλει πράγματι έναν ειδικό τρόπο παρουσίασης η πληροφορία ώστε να γίνει κατανοητή. Στα παιδιά, για παράδειγμα, ένας τρόπος μετάδοσης της γνώσης είναι με την βοήθεια εικόνων ή αποκλειστικά μέσω εικόνων. Κι’ αυτό λογοτεχνία είναι.
Πάνω σε αυτό το σκεπτικό δομήθηκε το περιεχόμενο του βιβλίου.
…
Με αυτά τα λόγια ξεκινά τον πρόλογο του βιβλίου του ο Θεμιστοκλής Γ. Ιωάννου. Σας φαίνεται γνωστό το όνομα ε; Φυσικά! Δεν σας φαίνεται· σας είναι γνωστό! Πρόκειται για τον αγαπητό Φυσικό-Μετεωρολόγο που μέσω της συχνότητας της ΕΡΤ και της μικρής οθόνης, έμπαινε στα σπίτια μας και μας ενημέρωνε για την πρόγνωση του καιρού. Πόσες φορές δεν του χαμογελάσαμε και πόσες δεν τον αγριοκοιτάξαμε, ανάλογα με τα χαμπέρια που μας έφερνε… λες κι εκείνος κανόνιζε τους ανέμους, τις βροχές, τους καύσωνες!
Και να που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και ο αγαπημένος μετεωρολόγος μας θα ξαναμπεί στα σπίτια και στις καρδιές μας, αυτή τη φορά μέσω ενός αναγνώσματος. Μέσω μιας υπέροχης και πολύ χρήσιμης δουλειάς του, που φυσικά έχει να κάνει με την επιστήμη του, με την παρατήρηση, ανάλυση και πρόβλεψη δηλαδή των καιρικών συνθηκών.
Όπως χαρακτηριστικά μας αναφέρει και ο ίδιος…
…
Στο βιβλίο αυτό εξετάζεται ο καιρός ως μία “αναγκαία” πραγματικότητα συνδεδεμένη με τη ζωή του ανθρώπου και όχι ως ένα θέμα καθαρά επιστημονικού ενδιαφέροντος. Για τον λόγο αυτό η αναφορά στον καιρό γίνεται με ένα είδος απλών και επεξηγηματικών απαντήσεων, στις απορίες που φτάνουν στα χείλη κάποιου που έρχεται καθημερινά σε επαφή μαζί του, χωρίς να χρειάζεται να χάνεται στον κυκεώνα των επιστημονικών ορισμών και αναλύσεων.
…
Πράγματι, μελέτησα το τόσο ευχάριστο στην ανάγνωση βιβλίο “Η ανάσα του ουρανού” χωρίς να δυσκολευτώ στιγμή να κατανοήσω αυτά που έγραψε ο συγγραφέας. Ταυτόχρονα έκανα κτήμα μου τόσο την βασική θεωρία που κρύβεται πίσω από τα καιρικά φαινόμενα όσο και γνώσεις που είμαι βέβαιος ότι θα μου φανούν ιδιαιτέρως χρήσιμες. Όχι δεν έγινα ειδικός επί της Μετεωρολογίας αλλά απόκτησα -χάρη σε αυτό το ευφυώς γραμμένο και δομημένο βιβλίο- όσα ακριβώς μου χρειάζονται για να έχω μια ορθότερη και σφαιρικότερη αντίληψη του Καιρού.
Για να δούμε λίγο την δομή αυτής της εξαιρετικής μελέτης του Θεμιστοκλή Γ. Ιωάννου. Ο συμπαθέστατος ειδικός επί του θέματος, χώρισε το έργο του σε πέντε βασικά τμήματα-κεφάλαια.
Στο πρώτο, με τίτλο “Τα συστατικά του καιρού”, μας παίρνει από το χέρι -για να μη τρομάξουμε- και μας ξεναγεί με κατανοητό τρόπο στις βασικές έννοιες και επιστημονικές θεωρίες της μετεωρολογίας. Μετά την ανάγνωσή του θα γνωρίζετε καλά τι σημαίνει ατμοσφαιρική πίεση, υγρασία του αέρα, θερμοκρασία, αλλά θα έχετε κάνει και ένα σύντομο περίπατο στον μικρόκοσμο των μορίων και των ατόμων.
Στο επόμενο κεφάλαιο, που καλείται “Τα φαινόμενα”, θα γνωρίσουμε τι εστί άνεμος, ομίχλη, σύννεφο, βροχή, κόκκινη βροχή, καταιγίδα, κεραυνός, ανεμοστρόβιλος, σίφωνας, κ.α. Μη μου πείτε ότι ήδη τα γνωρίζετε αυτά! Ναι κι εγώ ήξερα ποιο φαινόμενο περιέγραφε η κάθε λέξη από αυτές, αλλά δεν γνώριζα πως δημιουργείται, πως εξελίσσεται και σε ποιους φυσικούς νόμους υπακούει το κάθε ένα από αυτά τα φαινόμενα. Ε, σε αυτό το κεφάλαιο τα έμαθα.
Σειρά έχουν τα “Συστήματα Καιρού”. Εδώ να δείτε! Θα μάθουμε να παίζουμε στα δάκτυλά μας τα βαρομετρικά χαμηλά, τα βαρομετρικά υψηλά, τα μέτωπα, τις μετεωρολογικές βόμβες, το jet stream, τις υφέσεις, τους αντικυκλώνες, αλλά και τον ρόλο των μετεωρολογικών δορυφόρων. Ζογκλέρ θα γίνουμε! Μη φοβάστε ούτε στάλα. Ο εξαίρετος επιστήμονας και όπως αποδεικνύεται εξαιρετικός συγγραφέας, μας τα παρουσιάζει τόσο απλά και ευκολονόητα που τόσο η ανάγνωση όσο και η ροή και εμπέδωση των νέων γνώσεων ρέουν σαν γάργαρο ποταμάκι.
Προτελευταίο κεφάλαιο είναι το “Τι πρέπει να γνωρίζουμε”. Σε αυτό το σημείο, ο Θεμιστοκλής Γ. Ιωάννου ξεκινά να κινείται -και μαζί με εκείνον κι εμείς- στα χρηστικά μονοπάτια του έργου του. Στις σελίδες αυτές θα μας γνωρίσει τους ανέμους της στεριάς και της θάλασσας, τις ιδιοτροπίες του καθενός από αυτούς, τις διάφορες αστάθειες που παρατηρούνται στην ατμόσφαιρα, τα μελτέμια, τα μπουρίνια, τις αλκυονίδες μέρες, και άλλα πολλά και πολύ ενδιαφέροντα!
Τέλος, στο πέμπτο κεφάλαιο που έχει τίτλο “Εμείς και ο καιρός”, ο μετεωρολόγος μας έχει συγκεντρώσει όλα εκείνα που θα φανούν στον μέσο άνθρωπο χρήσιμα και ωφέλιμα, σχετικά με τον καιρό. Τι πρέπει να γνωρίζουμε, τι πρέπει να προσέχουμε, πως να ξεπερνάμε τις κακοτοπιές, ποιος είναι ο κατάλληλος καιρός για διάφορες δραστηριότητες… όλα είναι εδώ!
Το λάτρεψα αυτό το βιβλίο! Απόλαυσα την ανάγνωση του, σαν να διάβαζα ένα πολύ καλό μυθιστόρημα και απέκτησα γνώσεις που είμαι 100% σίγουρος πως θα μου φανούν χρήσιμες. Τολμώντας να παρομοιάσω το έργο αυτό με ένα Ελβετικό σουγιά, σας προτείνω ανεπιφύλακτα να το αναζητήσετε και να το αποκτήσετε. Ο καιρός άλλωστε είναι κάτι που μας αφορά και μας προβληματίζει καθημερινά όλους μας!
Ζακετάκι να βάλετε γιατί θα έχει ψύχρα το βράδυ… 😉
Οπισθόφυλλο
Όπου υπάρχει πρόγνωση υπάρχει και η έννοια της πιθανότητας. Oι μετεωρολόγοι κατ’ ουσίαν επιζητούν να προβλέψουν τις «προθέσεις» της ατμόσφαιρας. Θα μπορούσαν τότε να δώσουν μια πρόγνωση για τις επόμενες μέρες, με το σχετικό πάντα ποσοστό επιτυχίας.
Ο καιρός έχει ξεχωριστό ρόλο στη ζωή μας και οφείλουμε να του δίνουμε τη σημασία που πρέπει. Η μη απόλυτη ακρίβεια των προγνώσεων δεν είναι λόγος να τις αγνοούμε.
Οι βασικές γνώσεις μετεωρολογίας είναι λοιπόν απαραίτητες διότι υπάρχουν τομείς, όπως η γεωργία και η αεροναυτιλία, για τους οποίους ο καιρός είναι κρίσιμος, ενώ παράλληλα έχει τεράστια επίδραση στη συμπεριφορά των θηραμάτων της στεριάς και της θάλασσας.
«Η Ανάσα του Ουρανού» θα μας βοηθήσει να αξιολογούμε τις επίσημες προγνώσεις του καιρού και να τις προσαρμόζουμε στις εμπειρίες μας. Αυτός ο «Οδηγός Μετεωρολογίας για όλους» θα μας κάνει να εκτιμήσουμε καλύτερα τα έντονα καιρικά φαινόμενα και να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα για την ασφάλειά μας. Έτσι, δεν θα σπεύσουμε να απαθανατίσουμε από κοντά τον ανεμοστρόβιλο, ούτε θα προφυλαχθούμε κάτω από το πιο μεγάλο δέντρο από την καταιγίδα που μαίνεται!
Ο Θεμιστοκλής Γ. Ιωάννου είναι Φυσικός-Μετεωρολόγος. Εργάστηκε στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ) και έχει συνεργαστεί με την ΕΡΤ για την παρουσίαση του δελτίου καιρού, καθώς και με εφημερίδες για σειρά επιστημονικών άρθρων.
Αγοράστε το “Η Ανάσα του Ουρανού”, του Θεμιστοκλή Γ. Ιωάννου, κάνοντας κλικ εδώ!
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
Η ανάσα του ουρανού
Υπότιτλος βιβλίου
Οδηγός μετεωρολογίας για όλους
Συγγραφέας
Θεμιστοκλής Γ. Ιωάννου
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Δίαυλος
Ημερομηνία έκδοσης
Νοέμβριος 2016
Αριθμός σελίδων
167
ISBN
978-960-531-353-1
Συντάκτης άρθρου
Κριτική του βιβλίου από τον Κώστα Τραχανά
«Η δε μελέτη φύσεως αγαθά πλείονα δωρείται» (Από τη μελέτη της Φύσεως έχει κανείς να κερδίσει πολλά)
Επίχαρμος, αρχαίος Έλληνας ποιητής
Τα φαινόμενα που συνιστούν αυτό που λέμε καιρική ή ατμοσφαιρική κατάσταση ή απλά καιρό, λαμβάνουν χώρα ή επεκτείνονται από την επιφάνεια της Γης μέχρι ένα ύψος δέκα περίπου χιλιομέτρων, ψηλά στην ατμόσφαιρα. Το στρώμα αυτό λέγεται Τροπόσφαιρα. Όντως, εκεί ψηλά βρίσκεται το αίτιο που προκαλεί όλα τα είδη καιρού, που εκδηλώνονται στην επιφάνεια. Ο καιρός στην πραγματικότητα, μας έρχεται από ψηλά, από πολύ ψηλά. Αιωρείται πάνω από το κεφάλι μας, πότε με τη μορφή ενός ανέφελου και ζεστού ουρανού που τον διασχίζει κάπου-κάπου κανένα μικρό συννεφάκι, το οποίο παρασύρεται από το αεράκι ή που μένει ακίνητο πάνω από την πιο ψηλή κορυφή του μακρινού βουνού συντροφεύοντας το στη μοναξιά του, και πότε με τη μορφή άγριων, μαύρων και απειλητικών νεφών, με τις πρώτες ψιχάλες βροχής να μας ειδοποιούν ότι η κακοκαιρία είναι ήδη εδώ.
Στο Βιβλίο «Η Ανάσα του Ουρανού» εξετάζεται ο καιρός ως μια «αναγκαία» πραγματικότητα συνδεδεμένη με τη ζωή του ανθρώπου και όχι ως ένα θέμα καθαρά επιστημονικού ενδιαφέροντος. Το βιβλίο περιέχει πάνω από 70 συνολικά χάρτες, σχήματα και εικόνες μετεωρολογικών δορυφόρων. Μαθαίνουμε φυσικά λίγα από τα μυστικά του καιρού. Η εξήγηση βέβαια των βασικών μετεωρολογικών εννοιών, όπως λόγω χάρη του τι είναι βαρομετρικό χαμηλό ή μια καταιγίδα ή ένας σίφωνας ή μια πυκνή ομίχλη, και πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι ένα τέτοιο φαινόμενο, είναι απαραίτητο να γίνει, προκειμένου να καταλάβει και να εκτιμήσει ο αναγνώστης τη σημασία του καιρού σε ορισμένες καταστάσεις και γεγονότα.
Το βιβλίο επίσης εξετάζει με ποιον τρόπον δρουν τα συστήματα καιρού. Σημασία και βαρύτητα έχει δοθεί στο πώς διαμορφώνεται ο καιρός και στον ρόλο του στη ζωή του ανθρώπου, στην καθημερινότητά του. Τα όσα γράφονται σε αυτό το βιβλίο με τρόπο απλό και κατανοητό δεν έχουν σκοπό να μας κάνουν ειδικούς επί του καιρού, αλλά να μας κάνουν να δούμε «ποιο ζεστά» την έκφραση της Φύσης, που λέγεται Καιρός και να κατανοήσουμε τα περισσότερα φαινόμενα, να τα προβλέψουμε και να τα αντιμετωπίσουμε με ασφαλή τρόπο. Να μας κάνουν να νιώσουμε την ομορφιά της Φύσης και να θαυμάσουμε τον τρόπο με τον οποίο η Φύση δημιουργεί τα συστήματα του καιρού και τα ατμοσφαιρικά φαινόμενα. Είναι πέρα από κάθε αμφιβολία αξιοθαύμαστος ο τρόπος που η Φύση συνθέτει από τα τρία απλά στοιχεία της, τη θερμότητα του Ήλιου, το νερό και τον αέρα, τόσο τις απλές όσο και τις πολύπλοκες καταστάσεις που αναφέρονται ως καιρός, από το απλό συννεφάκι, μέχρι τα μαύρα σύννεφα των καταιγίδων, τις λαίλαπες και τις θύελλες. Αυτά τα τρία στοιχεία αποτελούν τη «ρίζα» όλων των ατμοσφαιρικών διαταραχών και φαινομένων.
Όπου υπάρχει πρόγνωση υπάρχει και η έννοια της πιθανότητας. Οι μετεωρολόγοι κατ’ ουσίαν επιζητούν να προβλέψουν τις «προθέσεις» της ατμόσφαιρας. Θα μπορούσαν τότε να δώσουν μια πρόγνωση για τις επόμενες μέρες, με το σχετικό πάντα ποσοστό επιτυχίας.
Ο καιρός έχει ξεχωριστό ρόλο στη ζωή μας και οφείλουμε να του δίνουμε τη σημασία που πρέπει. Η μη απόλυτη ακρίβεια των προγνώσεων δεν είναι λόγος να τις αγνοούμε. Οι βασικές γνώσεις μετεωρολογίας είναι λοιπόν απαραίτητες διότι υπάρχουν τομείς, όπως η γεωργία και η αεροναυτιλία, για τους οποίους ο καιρός είναι κρίσιμος, ενώ παράλληλα ο καιρός έχει τεράστια επίδραση στη συμπεριφορά των θηραμάτων της στεριάς και της θάλασσας.
Για κάθε δραστηριότητά μας στην ύπαιθρο, η γνώση του μετεωρολογικού δελτίου πρέπει να είναι το πρώτο μέλημά μας. Είναι προτιμότερο να χάσουμε κάποιους σπάρους ή σαρδέλες και κάποιες τσίχλες ή κοτσύφια, από το να διακινδυνεύσουμε τη ζωή μας από μια πυκνή ομίχλη, έναν θυελλώδη άνεμο ή μια καταιγίδα, ακόμα και αν τελικά αποτύχει η πρόβλεψη. Αναφορικά με τον ρόλο του καιρού στην καθημερινότητά μας, επαγγελματική ή ερασιτεχνική, το βιβλίο περιέχει χρήσιμα στοιχεία για κάθε ναυτικό, ψαρά, κυνηγό, ταξιδιώτη, ακόμη και για τον μαθητή, τον σπουδαστή, τον φοιτητή. Ειδικότερα για τον ψαρά και τον κυνηγό, το βιβλίο είναι ένα ανεκτίμητο βοήθημα, καθώς τον εφοδιάζει με τις απαραίτητες γνώσεις που χρειάζεται να έχει στις εξορμήσεις του.
«Η Ανάσα του Ουρανού» θα μας βοηθήσει να αξιολογούμε τις επίσημες προγνώσεις του καιρού και να τις προσαρμόζουμε στις εμπειρίες μας. Αυτός ο «Οδηγός Μετεωρολογίας για όλους» θα μας κάνει να εκτιμήσουμε καλύτερα τα έντονα καιρικά φαινόμενα και να λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα για την ασφάλειά μας. Έτσι, δεν θα σπεύσουμε να απαθανατίσουμε από κοντά τον ανεμοστρόβιλο, ούτε θα προφυλαχθούμε κάτω από το πιο μεγάλο δέντρο από την καταιγίδα που μαίνεται!
Ο Καιρός είναι κάτι πολύ σημαντικό στη ζωή μας! Πρόκειται για Αριστούργημα. Διαβάστε το.
Ο Θεμιστοκλής Γ. Ιωάννου είναι Φυσικός-Μετεωρολόγος. Γεννήθηκε στο Λεωνίδιο Κυνουρίας, όπου πέρασε τα πρώτα παιδικά του χρόνια. Μεγάλωσε στην Αθήνα, πήγε Γυμνάσιο στα Πατήσια και σπούδασε στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ) και έχει συνεργαστεί με την ΕΡΤ για την παρουσίαση του δελτίου καιρού, καθώς και με εφημερίδες σε σειρά επιστημονικών άρθρων.