Εδώ και τρία χρόνια -από τον Ιούλιο του 2009- το όνομα Σούζαν Κόλινς έχει γίνει συνώνυμο στο μυαλό και την καρδιά μας με τους «Αγώνες Πείνας». Την επιτυχημένη τριλογία της Αμερικανίδας συγγραφέως, που πρόσφατα μπορέσαμε να απολαύσουμε -το πρώτο βιβλίο- αποτυπωμένο και σε σελιλόιντ. Αυτά, βέβαια, είναι γνωστά σε κάθε Έλληνα βιβλιόφιλο. Αυτό που δεν είναι μέχρι τώρα, ευρέως γνωστό, είναι ότι τα πρώτα συγγραφικά βήματα της Σούζαν Κόλινς δεν ήταν οι «Αγώνες Πείνας», αλλά «Τα χρονικά της Κατωχώρας – The Underland Chronicles».
Μια σειρά πέντε συνολικά βιβλίων, που κυκλοφόρησαν στο εξωτερικό από το 2003 έως το 2007 και απέσπασαν εξαιρετικές κριτικές, βραβεία και φυσικά την αγάπη των εις δυσμάς αναγνωστών. Το πρώτο βιβλίο αυτής της σειράς, μπορούμε να το απολαύσουμε κι εμείς -οι βιβλιοφάγοι της Ελλάδας- από τον Μάιο του 2012 χάρη στις εκδόσεις Πλατύπους και στη μετάφραση του Χριστόδουλου Λιθαρή. Φέρει τον τίτλο «Γκρέγκορ ο Ανωχωρίτης» και θαρρώ πως έφτασε η ώρα να ρίξουμε μια ματιά στις σελίδες του…
Ο Γκρέγκορ είναι ένας εντεκάχρονος Νεοϋορκέζος. Μένει σε ένα από τα χιλιάδες διαμερίσματα της μεγαλούπολης των ΗΠΑ, μαζί με την γιαγιά του, την μητέρα του και τις δύο του αδερφές: την επτάχρονη Λίζι και την δίχρονη Μπούτς. Πριν δυόμισι χρόνια ο πατέρας του Γκρέγκορ εξαφανίστηκε μυστηριωδώς και από τότε ο ρόλος του μικρού μας ήρωα άλλαξε ριζικά μέσα στην οικογένεια. Με μια μητέρα που εργάζεται και μια γιαγιά που πότε έχει και πότε δεν έχει επαφή με το περιβάλλον, η φροντίδα των κοριτσιών αλλά και μεγάλου μέρους του νοικοκυριού έχει πέσει στις πλάτες του.
Εμείς τον συναντάμε -στην αρχή του βιβλίου- μια καυτή από την ζέστη ημέρα του καλοκαιριού. Λογικά θα έπρεπε, όπως τα παιδιά της γειτονιάς αλλά και η αδερφή του η Λίζι, να βρίσκεται στην κατασκήνωση για τις καλοκαιρινές του διακοπές. Όμως οι υποχρεώσεις που έχει επωμιστεί τον υποχρεώνουν να παραμείνει στο σπίτι και να κάνει babysitting στα δύο άκρα της οικογένειας. Στην γιαγιά και την Μπουτς. Και για κερασάκι στην τούρτα; έχει να βάλει και μπουγάδα! Ευτυχώς που η πολυκατοικία τους διαθέτει πλυσταριό με πλυντήρια και στεγνωτήρια. Για εκείνο το εξωτικό μέρος, έβαλε πλώρη ο φίλος μας μαζί με την μικρή αδερφή του και μια μεγάλη αγκαλιά απλύτων. Αντί όμως να περάσει βαρετές ώρες ανάμεσα σε λευκά και χρωματιστά, σε βαμβακερά και μάλλινα, εκεί στο υπόγειο…
…
Η μεταλλική σχάρα ενός παλιού αεραγωγού ήταν ορθάνοιχτη, στερεωμένη με δύο σκουριασμένους μεντεσέδες στο πάνω μέρος της. Η Μπουτς κοίταζε με προσοχή το άνοιγμα, ένα τετράγωνο με πλευρές λίγο μεγαλύτερες από μισό μέτρο, το οποίο οδηγούσε μέσα στον τοίχο του κτιρίου. Από κει που στεκόταν ο Γκρέγκορ έβλεπε μόνο μια μαυρίλα. Κι ύστερα ένα συννεφάκι από… τι ήταν; Ατμός; Καπνός; Δεν έμοιαζε ούτε με το ένα, ούτε με το άλλο. Κάποιος παράξενος αχνός βγήκε από την τρύπα και κουλουριάστηκε γύρω από την Μπουτς. Εκείνη άπλωσε τα χέρια με περιέργεια και έσκυψε μπροστά.
«Όχι!» ούρλιαξε ο Γκρέγκορ καθώς ορμούσε πάνω της, όμως το κορμάκι της Μπουτς φάνηκε να το ρουφά ο αεραγωγός. Χωρίς να το σκεφτεί, ο Γκρέγκορ έχωσε στην τρύπα το κεφάλι και τους ώμους του. Η μεταλλική σχάρα χτύπησε στην πλάτη του. Κι αυτό που κατάλαβε μετά ήταν ότι έπεφτε κάτω, κάτω, κάτω σε ένα κενό.
…
Όπως ήδη αναφέραμε το πλυσταριό βρισκόταν στο υπόγειο. Έτσι θα υπέθετε κανείς ότι η τρύπα θα οδηγούσε σε κάποιο δεύτερο υπόγειο, λίγα μέτρα πιο βαθιά. Όμως, η πτώση των δύο παιδιών κάθε άλλο παρά σύντομη ήταν! Όσο για ανώδυνη; Πόσο ανώδυνο είναι θαρρείτε να βρεθεί κάποιος σε έναν τελείως διαφορετικό κόσμο; Σε έναν σκοτεινό υπόγειο κόσμο που κυκλοφορούν γιγαντιαίες κατσαρίδες, νυχτερίδες με άνοιγμα φτερών πάνω από πέντε μέτρα, τερατώδεις αρουραίοι, μοχθηρές αράχνες και άλλα πλάσματα που μας είναι παντελώς άγνωστα;
Εκεί βρέθηκαν ο Γκρέγκορ και η Μπουτς. Στην Κατωχώρα. Έναν χαοτικό κόσμο στα έγκατα της γης όπου εκτός από τα προαναφερόμενα συμπαθή πλάσματα, υπάρχουν και περίπου τρεις χιλιάδες ανθρώπινες ψυχές που ζουν οργανωμένες σε ένα υπόγειο βασίλειο. Και όπως κάθε βασίλειο, έχουν φυσικά εχθρούς και σύμμαχους, μόνο που στην περίπτωση τους δεν πρόκειται για πλάσματα του ανθρώπινου είδους.
Η άφιξη των δύο παιδιών -πράγμα σπανιότατο για τα δεδομένα της Κατωχώρας- διαταράσσει την εύθραυστη ισσοροπία δυνάμεων του σκοτεινού κόσμου και οδηγεί τις αντιμαχόμενες πλευρές σε έναν ανηλεή πόλεμο. Ποιος ο ρόλος των δύο ηρώων μας σε αυτή την σύρραξη; Πως βρέθηκαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι στα βάθη της γης, και γιατί δεν εγκαταλείπουν το αφιλόξενο αυτό περιβάλλον για να ζήσουν στην επιφάνεια; Ποιές οι σχέσεις τους με τα άλλα πλάσματα της Κατωχώρας; Θα καταφέρει ο Γκρέγκορ να προστατεύσει την αδερφή του και να την επιστρέψει σώα και αβλαβή στο σπίτι τους;
Πολλά ερωτήματα, ε; Πολλά, αλλά μην ανησυχείτε! Θα απαντηθούν, ένα προς ένα, μέσα από το σαγηνευτικό κείμενο της Σούζαν Κόλινς. Στις 289 σελίδες του «Γκρέγκορ ο Ανωχωρίτης» θα γνωρίσετε ένα μαγευτικό λογοτεχνικό σύμπαν στο οποίο έχει δώσει σάρκα και οστά, μία εκ των πλέον ταλαντούχων σύγχρονων συγγραφέων. Ένα υπέροχο όσο και ανατριχιαστικό κόσμο γεμάτο ήρωες που είτε έτσι είτε αλλιώς θα σας δημιουργήσουν έντονα συναισθήματα. Θα σταθείτε στο πλευρό πλασμάτων που στην καθημερινή σας ζωή απεχθάνεστε, αλλά και θα μισήσετε κάποια που πιθανόν πριν διαβάσετε το βιβλίο να μην σας ήταν και τόσο αποκρουστικά.
Ένα πάντως είναι σίγουρο. Η Σούζαν Κόλλινς για άλλη μια φορά θα σας μαγέψει και θα σας ταξιδέψει σε ένα κόσμο που γεννήθηκε στην φαντασία της, αποτυπώθηκε στο χαρτί και κατέκτησε εκατομμύρια αναγνώστες ανά την υφήλιο. Ομοιότητες με τους «Αγώνες Πείνας»; Ίσως μία και μοναδική, που ταυτόχρονα είναι και διαφορά. Οι «Αγώνες Πείνας» είναι χτισμένοι γύρω από την έννοια της ερωτικής αγάπης, ενώ το «Τα Χρονικά της Κατωχώρας» είναι χτισμένα γύρω από την οικογενειακή αγάπη.
Ένας νέος υπέροχος λογοτεχνικός περίπατος μόλις άρχισε (πέντε βιβλία είναι αυτά!) και σας προτείνω ανεπιφύλακτα να μην τον καθυστερήσετε. Τώρα ειδικά που κάνει και τρελές ζέστες… το δροσερό κλίμα του υπόγειου κόσμου είναι αναμφισβήτητα πιο ζηλευτό! Έ, υπάρχουν βέβαια και μερικά ανατριχιαστικά πλάσματα σε “οικονομικό μέγεθος” αλλά τι να κάνουμε… όλα έχουν ένα τίμημα! Πλάκα κάνω… θα περάσετε φανταστικά… καλή ανάγνωση!
Από το αυτί του βιβλίου μεταφέρουμε:
Ο εντεκάχρονος Γκρέγκορ ξεκινάει για να σώσει τη δίχρονη αδερφή του, που έχει πέσει σε ένα φρεάτιο εξαερισμού στο υπόγειο της πολυκατοικίας τους στη Νέα Υόρκη, και καταλήγει στη σκοτεινή Κατωχώρα, βαθιά κάτω από την πόλη. Εκεί ζουν άνθρωποι σε μια αβέβαιη συνύπαρξη με γιγαντιαίες αράχνες, νυχτερίδες, κατσαρίδες και αρουραίους – όμως η εύθραυστη ειρήνη σε λίγο θα διαλυθεί.
Ο Γκρέγκορ δεν θέλει να πάρει μέρος στον πόλεμο. Θέλει μόνο να βρει το δρόμο για το σπίτι του. Αλλά όταν ανακαλύπτει ότι μια προφητεία προβλέπει το δικό του ρόλο στο μέλλον του υπόγειου κόσμου, συνειδητοποιεί ότι αυτός είναι ίσως ο μόνος τρόπος για να λύσει το μεγάλο μυστήριο της ζωής του: την εξαφάνιση του πατέρα του. Η αναζήτηση αυτή θα αλλάξει τόσο τον ίδιο, όσο και την Κατωχώρα.
Ο Γκρέγκορ ο Ανωχωρίτης είναι το πρώτο βιβλίο στη σειρά των Χρονικών της Κατωχώρας. Μια σειρά που συνδυάζει περιπέτεια, αγωνία, χιούμορ και τρυφερότητα, θάρρος και ηθικά διλήμματα σε μια σκοτεινή χώρα των θαυμάτων.