Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2020
Σελ. 360
Το συγκινητικό βιβλίο αυτό περιέχει τρία Κεφάλαια:
Εγώ, η Μίρα, 1954-1963,
Αυτοί που προηγήθηκαν, 1933-1945,
Εγώ, η Χάνα, 1942-1963
Το Χειμώνα του 1954 η εννιάχρονη Μίρα, παρά τη ρητή απαγόρευση των γονιών της πηγαίνει στο παγωμένο ποτάμι και γλιστράει στα νερά του. Εξαιτίας της ανυπακοής της οι γονείς δεν της επιτρέπουν να φάει το γλυκό, στεφανάκια με επικάλυμμα ζάχαρης, που σερβίρουν στα τριακοστά γενέθλια, της μητέρας της Ρόζα. Αυτό το αθώο επεισόδιο θα σώσει τη ζωή της Μίρας, διότι όλοι όσοι φάγανε το γλυκό, πεθαίνουν από τύφο, εκτός από την θεία της την Χάνα. Αφού η Μίρα θα χάσει τον πατέρα της, τον αδελφό της και την μητέρα της, θα αναγκαστεί να ζήσει για αρκετά χρόνια με τη στρυφνή και καταθλιπτική θεία Χάνα.
Η μικρή Μίρα δεν μπορεί να καταλάβει γιατί η θεία της η Χάνα, είναι τόσο σκεπτική και αμίλητη. Δεν ξέρει ποια βάσανα της προκάλεσαν κομμάτια της θρυμματισμένης της ψυχής.
Όλοι έλεγαν στην Χάνα να ξεχάσει και πως πρέπει να ξαναρχίσει να ζει. Ίσως θα μπορούσε να ξεχάσει την πείνα και την παγωνιά που πέρασε. Πώς όμως να ξεχάσει τους ανθρώπους που κρέμονταν στα ηλεκτροφόρα σύρματα, τα σώματα που ξέσκιζαν τα σκυλιά, τους εξαρθρωμένους ώμους των ανδρών και τις γυναίκες που κρέμασαν μόνο και μόνο προς εκφοβισμό των υπολοίπων; Πώς να ξεχάσει τις ατέλειωτες φάλαγγες παιδιών, γυναικών και ανδρών, που από το τρένο οδηγούνταν κατευθείαν στους θαλάμους αερίων;
Την συμβούλευαν να ξεχάσει επειδή δεν ήθελαν ν’ ακούσουν αυτά που θα μπορούσε να τους διηγηθεί. Ανησυχούσαν άδικα. Δεν μπορούσε να ξεχάσει, τις αναμνήσεις τις είχε χαραγμένες βαθιά μέσα στο μυαλό, όπως τον αριθμό στον αριστερό βραχίονα. Να μιλήσει όμως γι’ αυτά δεν θα μπορούσε.
Για εννιά ολόκληρα χρόνια η αδελφή της η Ρόζα προσπαθούσε να της θεραπεύσει την ψυχή. Μάζευε τα θρύμματά της, τα ταίριαζε και τα έραβε με τα νήματα της αγάπης. Το πιθανότερο ήταν να μην κατάφερνε ποτέ της να θεραπεύσει όλες τις πληγές της και να την ξαναφέρει στη ζωή, καθώς κάποια κομμάτια είχαν χαθεί για πάντα. Όμως η ομίχλη πια δεν της φαινόταν τόσο πυκνή, οι γεμάτες ενοχές φωνές των νεκρών δεν ακούγονταν πια τόσο δυνατά. Το νήμα με το οποίο είχε ράψει την ψυχή της ήταν λεπτό, δεν άντεξε τόσο πόνο. Κάτω από το βάρος των ενοχών όλα τα ράμματα διαλύθηκαν κι αυτή ξανάπεσε πάλι στον γκρεμό της θλίψης και της κατάθλιψης.
Η Χάνα ήταν υποχρεωμένη απέναντι στην αδελφή της, την Ρόζα, να σώσει και να μεγαλώσει την κόρη της την Μίρα. Όσο μπορούσε αυτό έκανε…
Ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος…
Αν αυτός είναι ο άνθρωπος!!!
Μια συναρπαστική αφήγηση καταστροφής και αναγέννησης σε απαράμιλλο ύφος από μια μεγάλη Τσέχα συγγραφέα.
Ένα λυρικό αριστούργημα όπου ο ωμός ρεαλισμός καταλήγει σε καθαρή ποίηση και η αποτύπωση της οδύνης γίνεται ένας ύμνος προς την ελευθερία.
Η Alena Mornštajnová γεννήθηκε το 1963 στο Βαλάσκε Μεζιρζίτσι. Σπούδασε αγγλική και τσεχική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Οστράβα. Εργάστηκε ως καθηγήτρια αγγλικών και μεταφράστρια. Το 2013 δημοσιεύτηκε το πρώτο της μυθιστόρημα Τυφλός χάρτης, το 2015 ακολούθησε το Μικρό ξενοδοχείο, ενώ το 2017 δημοσιεύτηκε το πλέον γνωστό της μυθιστόρημα Χάνα. Την ίδια χρονιά οι αναγνώστες το τίμησαν με το βραβείο «Βιβλίο της χρονιάς», ενώ το 2018 απέσπασε τη διάκριση «Τσεχικό βιβλίο του 2018». Από τότε η Χάνα μεταφράστηκε σε 20 ξένες γλώσσες και η Αλένα Μορνστάινοβα συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον διακεκριμένων συγγραφέων της Τσεχίας.
Τραχανάς Κώστας