Έχοντας ήδη κάνει θεαματική είσοδο στον χώρο του βιβλίου με το «Οι πύλες της φωτιάς», ο Αμερικανός συγγραφέας Στίβεν Πρέσσφιλντ ταράζει για δεύτερη φορά τα ύδατα με το «Άνεμοι πολέμου». Ένα ιστορικό μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε το Νοέμβρη του 2002 από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση της Βασιλικής Κοκκίνου. Η δεύτερη αυτή συγγραφική του δουλειά ακολούθησε, όπως ήταν αναμενόμενο, τα βήματα της πρώτης και έγινε επίσης Best Seller. Σε αυτήν, ο ταλαντούχος συγγραφέας, μας καθηλώνει με την ιστορία ενός εκπληκτικού αρχαίου Έλληνα Αθηναίου, του Αλκιβιάδη, και τα χρονικά του Πελοποννησιακού Πολέμου.
Ο Αλκιβιάδης. Ο γιος του Κλεινία! Ο πολιτικός, ο στρατηγός και ο διπλωμάτης! Μια πολύπλευρη και αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, που δημιούργησε τόσο θερμότατους φίλους όσο και άσπονδους εχθρούς. Ένας άνθρωπος που ήταν καταδικασμένος να μην περνά απαρατήρητος και να δημιουργεί έντονες αντιδράσεις σε όσους τον συναναστρέφονταν…
…
Με τη συμπεριφορά του, τόσο στο πεδίο της μάχης όσο και στα συμβούλια, είχε γίνει πλέον φανερό ότι ήταν: φτιαγμένος από στόφα ήρωα, που δεν είχε το ταίρι του σε όλη τη στρατιά.
Ο στρατός αναγνώριζε ότι κανείς δεν ξεπερνούσε τον Αλκιβιάδη σε εξυπνάδα και τόλμη και ότι ήταν ευφυής σε θέματα πολέμου. Στην Αθήνα η δράση του περιοριζόταν στον αθλητισμό και στην αποπλάνηση. Η πολεμική εκστρατεία το ανέτρεψε αυτό και του άνοιξε ορίζοντες ανάλογους με τις ικανότητες του.
…
Αυτός ήταν ο Αθηναίος Αλκιβιάδης.
Συγγενής και προστατευόμενος του Περικλή, στενός φίλος το Σωκράτη, ήταν, όπως πιστοποιούν οι αρχαίες πηγές, ο ωραιότερος και εξυπνότερος άντρας της εποχής του, αλλά και ο πλέον απείθαρχος. Ως στρατηγός, δε γνώρισε ποτέ ήττα.
…
…ένας άντρας που άφησε την ανεξίτηλη σφραγίδα του στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. Τον 27ετή πόλεμο της Αθήνας -και των συμμάχων της- εναντίον της Σπάρτης -και των δικών της συμμάχων- που ξεκίνησε το 431π.Χ. και έληξε το 404π.Χ. Ένα πόλεμο «μέγαν τε έσεσθαι και αξιολογώτατον των προγεγενημένων», κατά τον Θουκυδίδη, δηλαδή «μεγάλο και περισσότερο αξιομνημόνευτο από κάθε προηγούμενο». Και πράγματι, υπήρξε όχι μόνο μεγάλος αλλά και τελείως διαφορετικός από όσους πολέμους είχαν προηγηθεί. Όσο για το αξιομνημόνευτος… μόνο με την αρνητική έννοιά του όρου θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως τέτοιος…
…
Πέντε ή έξι φορές διαβήκαμε με τους “μακ” της κλούβας μας το πέρασμα στις Θερμοπύλες. Σαν εκδρομείς, μαζευτήκαμε γύρω από το Τείχος και σκάψαμε για να βρούμε περσικά χαλκοκέφαλα στο γήλοφο, όπου οι Τριακόσιοι έκαναν την αθάνατη αντίστασή τους. Τι θα σκέφτονταν οι παλιοί εκείνοι πολεμιστές αν έβλεπαν πως πολεμάμε τώρα; Όχι Έλληνες εναντίον βαρβάρων, υπερασπιζόμενοι το ιερό πάτριο έδαφος, αλλά Έλληνες εναντίον Ελλήνων για μια φατριά και από φανατισμό. Όχι ο ένας στρατός ενάντια στον άλλο, σαν άντρας προς άντρα, αλλά κόμμα εναντίον κόμματος, πατέρας εναντίον γιου. Ένας πόλεμος που κάνει παιδιά και μανάδες να πετούν πέτρες ή να κόβουν λαιμούς. Τι θα σκέφτονταν οι ήρωες της παλιάς εποχής για τον εμφύλιο πόλεμο…
…
…ένα παράδειγμα προς αποφυγή που, αλίμονο, δεν το λάβαμε υπόψιν μας ως έθνος στην μετέπειτα ιστορία μας.
Σε αυτό το εξαιρετικό βιβλίο ο Στίβεν Πρέσσφιλντ μας κάνει κοινωνούς διαφόρων γεγονότων της εποχής, μεταξύ των οποίων: ο λοιμός στην Αθήνα, η υπόθεση των Ερμών, η εκστρατεία στην Σικελία, ο ρόλος του Αλκιβιάδη σε όλα τα προηγούμενα και όχι μόνο. Αφηγητής ο Πολεμίδης. Ένας Αθηναίος, σύγχρονος του Αλκιβιάδη και ξάδερφος του, που η μοίρα τον προόριζε να γίνει αυτός που, τελικά, του αφαίρεσε την ζωή.
Το ταλέντο του συγγραφέα να ζωντανεύει, στο μυαλό του αναγνώστη, πράγματα που απέχουν χιλιάδες χρόνια, από το παρόν, είναι απαράμιλλο. Στο «Άνεμοι πολέμου» εκτός από την ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου και τον βίο του Αθηναίου Αλκιβιάδη, ο Στίβεν Πρέσσφιλντ μας μεταφέρει, με απίστευτα ρεαλιστικό τρόπο, την καθημερινή ζωή στην αρχαία Ελλάδα. Την κοινωνική, πολιτική και οικονομική ζωή στην Αθήνα, στην Σπάρτη, αλλά και σε άλλες πόλεις του χώρου όπου δρούσαν οι πρόγονοι μας. Έτσι το ανάγνωσμα αποκτά και συναισθηματική αξία για τον Έλληνα αναγνώστη.
Πάνω απ’ όλα όμως θεωρώ ότι είναι ένα άκρως διδακτικό ανάγνωσμα για όλους μας. Πίσω από την ιστορία, ανάμεσα στις γραμμές, θα βρείτε όλα τα προτερήματα και όλα τα ελαττώματα της φυλής μας. Στο πρόσωπο του Αλκιβιάδη θα αντικρίσετε τον μέσο αρχαίο Έλληνα, έστω στην υπερβολή του, που όμως δεν διαφέρει και πολύ από τον απόγονο του, του 21ου αιώνα. Και επειδή, ως γνωστόν, η ιστορία επαναλαμβάνεται, καλό θα είναι να έχουμε το νου μας! Κάποια στιγμή, θαρρώ, ότι πρέπει να σταματήσουμε να επαναλαμβάνουμε, ως έθνος, τα λάθη του παρελθόντος και να χαράξουμε μια νέα πορεία στην ζωή μας και κατ’ επέκταση στον κόσμο.
Τα βιβλία του ταλαντούχου κύριου Πρέσσφιλντ, τα απολαμβάνω από το εξώφυλλο έως το οπισθόφυλλο. Το συγκεκριμένο, για τους προηγούμενους λόγους, το λάτρεψα. Πιστεύω ότι έχει να προσφέρει πολλά περισσότερα στον αναγνώστη του, πέρα από μια καλοδουλεμένη ιστορία χτισμένη πάνω σε πραγματικά γεγονότα. Διαβάστε το, ή καλύτερα μελετήστε το, και θα με θυμηθείτε.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου μεταφέρουμε:
Ένας άντρας, δύο στρατοί.
Η μοίρα του αρχαίου κόσμου στη ζυγαριά.
Αν η Ιστορία είναι η βιογραφία ξεχωριστών ανθρώπων, η ζωή του Αλκιβιάδη (451 – 404π.Χ.) είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο στο χρονικό του δυτικού κόσμου. Από την οικογένεια του Περικλή, προστατευόμενος του Σωκράτη, ο Αλκιβιάδης είχε αναγνωριστεί ως η λαμπρότερη και πιο χαρισματική προσωπικότητα της εποχής του.
Κι όπως η υπερηφάνεια του Αχιλλέα επηρέασε την εξέλιξη του Τρωικού Πολέμου, έτσι η θέληση και η φιλοδοξία του Αλκιβιάδη σημάδεψαν τον Πελοποννησιακό Πόλεμο – την εικοσιεπτάχρονη εμφύλια διαμάχη μεταξύ της Αθηναϊκής Ηγεμονίας και της Πελοποννησιακής Συμμαχίας.
Το πεπρωμένο της Αθήνας και του χαϊδεμένου παιδιού της ήταν αλληλένδετα. Άντρας και πόλη χαρακτηρίζονταν από την ίδια τόλμη και φιλοδοξία και την ίδια στιγμή ήταν εξίσου ευάλωτοι. Όταν συμμαχούσαν, πετούσαν από τη μία νίκη στην άλλη. Όταν ήταν αντίπαλοι, εκείνος οδηγούσε τους εχθρούς της στη δόξα.
Στους Ανέμους πολέμου, η εξομολόγηση ενός οπλίτη που υπηρέτησε κάτω από τις διαταγές του Αλκιβιάδη στον αθηναϊκό στόλο -καταδικασμένου τώρα σε θάνατο για το φόνο εκείνου του άντρα που αγαπήθηκε και μισήθηκε τόσο πολύ- ζωντανεύει με μοναδικό τρόπο μια από τις σημαντικότερες διαμάχες της Ιστορίας.