Υπόθεση βιβλίου
Πώς είναι η Ελλάδα λίγο πριν την επανάσταση;
Οι περισσότεροι Έλληνες είναι γεωργοί και κτηνοτρόφοι.
Καλλιεργούν τη γη που δεν τους ανήκει και πληρώνουν φόρους στους Οθωμανούς.
…
Τα λίγα γράμματα που ξέρουν καθώς και όλες τους οι μη εμπειρικές γνώσεις, προέρχονται από τον παπά του χωριού. Μόνο στις μεγάλες πόλεις υπάρχουν αξιόλογα σχολεία. Νησιώτες και έμποροι από τα ορεινά έχουν κάποιες παραπάνω ελευθερίες, μιας και κινούνται με τα καράβια τους οι μεν και με μουλάρια φορτωμένα με ελληνικά προϊόντα, που προορίζονται για τις αγορές της Ευρώπης και της Ρωσίας, οι δε. Ο Έλληνες μετά από 400 χρόνια υποδούλωσης διατηρούν την γλώσσα τους και την θρησκεία τους. Διατηρούν τα έθιμά τους και λειτουργούνται τακτικότατα στις εκκλησίες μιας και δεν απαγορεύεται.
Ένα μωσαϊκό η κοινωνία στην υποδουλωμένη Ελλάδα μας που σε συνδυασμό με μια αλληλουχία γεγονότων και καταστάσεων θα οδηγήσουν στην Ελληνική Επανάσταση του 1821…
Κλέφτες και Αρματολοί
Ψηλά στα βουνά, εκεί που η γη είναι άγονη και είναι αδύνατον να την καλλιεργήσεις, οι χωρικοί ζούσαν από τα κοπάδια τους. Για την προστασία τους και την ασφάλειά τους είχαν όπλα. Οι Οθωμανοί τους χρησιμοποιούσαν συχνά για να επιβάλλουν την τάξη ή για να φυλάνε τα περάσματα από τους κλέφτες. Τους έλεγαν αμαρτωλούς και τους πλήρωναν με… απαλλαγή από την πληρωμή των φόρων που τους αναλογούσαν!
Φτωχοί και καταπιεσμένοι οι Αρματολοί συχνά γίνονταν κλέφτες για να επιβιώσουν. Άριστοι πολεμιστές ήταν που ζούσαν σε συμμορίες κρυμμένοι ψηλά στα βουνά, εξασκούνταν ολημερίς στα όπλα και άλλαζαν συχνά λημέρια για να μην μπορούν να εντοπιστούν.
…
Όχι μόνο κλέβουνε τους Τούρκους, αλλά είναι οι πρώτοι που παίρνουν μέρος σε κάθε εξέγερση εναντίον τους. Πολλοί από αυτούς διακρίθηκαν στην επανάσταση σαν καπεταναίοι κι έτσι έσβησε η κακή τους φήμη και έμειναν μόνο τα ωραία κλέφτικα τραγούδια.
…
Προεστοί και κοτζαμπάσηδες
Υπάρχουν και κάποιοι άλλοι Έλληνες όμως που είχαν εντελώς διαφορετική πορεία. Πρόκειται για τους προεστούς και τους κοτζαμπάσηδες που αναλάμβαναν τις συνεννοήσεις με τους Τούρκους. Ήταν υπεύθυνοι για να διατηρούν την τάξη, να κάνουν τους δικαστές αλλά και να συγκεντρώνουν τους φόρους των Ελλήνων από μεγάλες περιοχές. Φροντίζουν να έχουν καλές σχέσεις με τους πασάδες, να τους είναι απαραίτητοι και αγαπητοί και εκμεταλλεύονται με κάθε τρόπο την θέση τους ώστε να πλουτίζουν και να στέλνουν τα παιδιά τους να σπουδάσουν στο εξωτερικό.
Φαναριώτες
Στην Κωνσταντινούπολη κάποιες βυζαντινές οικογένειες που έχουν απομείνει, παρότι Χριστιανοί έχουν καταφέρει να ζουν αρμονικά με τους Τούρκους. Λέγονται Φαναριώτες μιας και κατοικούν γύρω από το Πατριαρχείο στην περιοχή Φανάρι. Είναι μορφωμένοι, πλούσιοι, έχουν ταξιδέψει πολύ και μιλούν πολλές ξένες γλώσσες. Γνωρίσματα πολύ σπάνια για τον τόπο και την εποχή. Ο Σουλτάνος τους δίνει αξιώματα και τους διορίζει ακόμα και διοικητές.
Έλληνες της διασποράς
Κατά την εξάπλωση των Οθωμανών οι Έλληνες ευγενείς, οι γραμματιζούμενοι και οι στρατιωτικοί μεταναστεύουν. Πρώτη τους στάση συνήθως είναι η Ιταλία και από εκεί εξαπλώνονται σε όλη την Ευρώπη. Φτιάχνουν τις μόνιμες κατοικίες τους και δημιουργούν κοινότητες και παροικίες. Έλληνες έμποροι διασχίζουν με καραβάνια τα Βαλκάνια, φτάνοντας στην Οδησσό ή πορεύονται προς την Σερβία, την Βιέννη και την Τεργέστη. Δημιουργούν επιχειρήσεις που ανθίζουν και χτίζουν εκκλησίες, σχολεία και μοναστήρια. Αυτοί οι Έλληνες της διασποράς ξεκίνησαν την επανάσταση.
Ο Ρήγας Φεραίος
Ο Ρήγας Φεραίος ήταν από τους πρώτους που ονειρεύτηκε μια Ελλάδα απελευθερωμένη. Γεννημένος στο Βελεστίνο -τις αρχαίες Φερές της Θεσσαλίας- πήγε να εργαστεί στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα δούλεψε ως γραμματέας Φαναριώτη στο Βουκουρέστι. Κατενθουσιασμένος από τις νέες επαναστατικές ιδέες για την ελευθερία των λαών εγκαθίσταται στην Βιέννη και ξεκινά να μεταφράζει στα ελληνικά πολλά βιβλία. Σχεδίασε και έναν μεγάλο χάρτη της Ελλάδας και των Βαλκανίων και τον τύπωσε για να τον μοιράζει στους Έλληνες που συναντούσε. Έγραψε πολλά επαναστατικά τραγούδια όπως τον “Θούριο” που έγινε ο ύμνος της επανάστασης. Οι Αυστριακοί έχοντας τις καλύτερες σχέσεις με τον σουλτάνο συνέλαβαν τον Ρήγα και τους συντρόφους τους, τους φυλάκισαν και τέλος τους παρέδωσαν στα χέρια των Τούρκων. Αυτό ήταν και το τέλος τους.
Σουλιώτες
Προσπαθούσαν οι Έλληνες να διώξουν τους Τούρκους από την Ελλάδα. Συνήθως πρωτοστάτες ήταν οι Σουλιώτες και οι Μανιάτες. Οι Σουλιώτες φημιζόντουσαν σαν πολεμιστές αλλά και σαν άνθρωποι που κρατούσαν τον λόγο τους. Η περιοχή που ζούσαν ήταν κοντά στα μέρη του Αλή-πασά των Ιωαννίνων, ο οποίος πολύ θα ήθελε να τους έχει με το μέρος του. Οι Σουλιώτες αρνήθηκαν σθεναρά και τους πολέμησε με μανία. Όταν τους νίκησε, κάποιοι διέφυγαν για να εγκατασταθούν και να πολεμήσουν νοτιότερα, ενώ γυναικόπαιδα προτίμησαν να πηδήξουν από τα βράχια και να σκοτωθούν παρά να παραδοθούν στον εχθρό.
Αλλά και πόσα άλλα θα βρείτε σε αυτό το υπέροχο βιβλίο…
Η Φιλική εταιρεία, ο Καποδίστριας, ο Υψηλάντης, η επανάσταση στη Μολδοβλαχία, η Μάχη του Δραγατσανίου, η θυσία στη Μονή Σέκου, ο Αλή Πασάς, ο Μαχμούτ Β΄, η Πελοπόννησος – ο Μοριάς, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, οι σφαγές στην Κωνσταντινούπολη, η Άλωση της Τριπολιτσάς, οι Φιλέλληνες, η Στερεά Ελλάδα – η Ρούμελη, η Ήπειρος, το Άργος, η μάχη στα Δερβενάκια, η Επανάσταση στα νησιά, ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Μάρκος Μπότσαρης, οι Εθνοσυνελεύσεις, οι εμφύλιοι πόλεμοι, ο Ιμπραήμ, η έξοδος του Μεσολογγίου, η Ακρόπολη, οι μεγάλες δυνάμεις και το Ναβαρίνο, το πρωτόκολλο του Λονδίνου, ο Όθωνας, το Σύνταγμα, χάρτης του 1815, του 1821, του 1830!
[grbk https://www.greekbooks.gr/epanastasi-1821.html%5D
Κριτική και εντυπώσεις
Το «1821 Επανάσταση», της Σοφίας Ζαραμπούκα, είναι ένα βιβλίο απαραίτητο σε όλους τους Έλληνες, που καλό είναι να υπάρχει στην βιβλιοθήκη κάθε ελληνικού σπιτιού!
Όσο χρειάζεται ολιγόλογο, με όλα όμως τα ουσιώδη σημεία της Ελληνικής Ιστορίας εκείνης της εποχής. Με πολλές πληροφορίες για το πως ξεκίνησε, πως εξελίχθηκε και πως τελείωσε η ελληνική επανάσταση, χωρίς ωραιοποιήσεις και χωρίς ασάφειες!
Ένα βιβλίο σοβαρό, λιτό, μοναδικό, υπέροχο και με εκπληκτική εικονογράφηση -την οποία έχει φιλοτεχνήσει η ίδια η συγγραφέας- που θα κερδίσει τους μικρούς αναγνώστες του και θα τους διδάξει την Ελληνική Ιστορία του 1821!
Η συγγραφέας -και όχι μόνο- κυρία Σοφία Ζαραμπούκα έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα μαγικό βιβλίο. Ένα βιβλίο που εντυπωσιάζει με το εξώφυλλό του και κερδίζει τον αναγνώστη -ανεξαρτήτως ηλικίας- στην κάθε του σελίδα, τόσο με την εξαίρετη εικονογράφηση όσο και με το περιεκτικό κείμενο αριστοτεχνικά γραμμένο έτσι ώστε να περιέχει την ουσία μα και συγχρόνως να σε τέρπει τόσο ώστε να συνεχίζει την ανάγνωση με αυξανόμενο ενδιαφέρον!
Ένα βιβλίο μοναδικό! Ένα βιβλίο καλλιτέχνημα που θα πρέπει να διαβάσουν όλοι οι Έλληνες είτε για να μάθουν, είτε για να θυμηθούν ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα που από τα χρόνια έχουν πια μισοσβηστεί από την μνήμη, είτε για να απολαύσουν ένα βιβλίο πραγματικό θησαυρό!
Διαβάζοντάς το αποκτάς μια σφαιρική εικόνα για το πότε, το πως και το γιατί ξεκίνησε η επανάσταση του 1821 καθώς επίσης και πως εξελίχθηκε. Μην το χάσετε! Άριστο!
Οπισθόφυλλο:
Στα τοπία της πατρίδας μας σταματώ, κοιτάζω και αναγνωρίζω τα μέρη που δόθηκαν οι μάχες και γράφτηκε η ιστορία της νεότερης Ελλάδας.
Απλοί άνθρωποι, που ζούνε στα βουνά, στα χωριά, στα νησιά αυτού του τόπου, και άλλοι, ξενιτεμένοι, διανοούμενοι, έμποροι, στρατιωτικοί, όλοι, αιώνες τώρα, συνδέονται και αγωνίζονται, γιατί άλλο δεν έχουν στον νου τους παρά «ελευθερία και γλώσσα». Ξεχνάμε ότι μόνο 200 χρόνια μάς χωρίζουν από την επανάσταση του 1821. Ίσως γιατί προερχόμαστε από έναν πολιτισμό που μας κάνει να αισθανόμαστε ελεύθεροι ακόμα και όταν είμαστε πολιορκημένοι.
[grbk https://www.greekbooks.gr/epanastasi-1821.html%5D
Ταυτότητα βιβλίου
Τίτλος βιβλίου
1821 Επανάσταση
Συγγραφέας
Σοφία Ζαραμπούκα
ΣΕικονογράφος
Σοφία Ζαραμπούκα
Εκδοτικός οίκος
Εκδόσεις Πατάκη
Ημερομηνία έκδοσης
Σεπτέμβριος 2020
Αριθμός σελίδων
84
ISBN
978-960-16-8866-4
Συντάκτης άρθρου
Ολυμπία Κατσένη